Nieuwsbrief 21 februari 2022
Het is inmiddels anderhalf jaar geleden dat de VGS de Nieuwsbrief Vrijheid van Onderwijs voor het laatst heeft verzonden. Het is niet zo dat er in de tussentijd niets is gebeurd, integendeel. Gezien de urgentie van het onderwerp en de spanningsvolle tijd waarin we leven, vinden we het nodig om het onderwijsveld op de hoogte te houden van de actualiteiten rondom artikel 23. Samen met de VBSO brengen we daarom de nieuwsbrief weer uit. Deze editie is de eerste in een serie van vier verspreid over de periode tot de zomervakantie. Naast de actualiteiten blikken we terug op het regeerakkoord.
Grote zak geld
Het duurde even, maar op 15 december 2021 was het dan daadwerkelijk zover, de presentatie van het regeerakkoord met als titel: "Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst." Aan de presentatie van het regeerakkoord ging een lange formatie vooraf. De plannen van het nieuwe kabinet zijn ambitieus te noemen. De overheidsbegroting wordt fors verhoogd. Of zoals Trouw het verwoordt: "Met een grote zak geld wil het kabinet bijna alles doen wat het de vorige keer niet deed."
Er wordt flink geïnvesteerd in het onderwijs. Hoewel investeringen in het onderwijs zich terugbetalen, zijn de forse problemen in het onderwijs "niet met een triomfantelijke zak geld op te lossen" zoals Aleid Truijens in de Volkskrant schrijft. Sommige plannen moeten nog verder worden uitgewerkt (zie ook het artikel in Trouw van 15 december). Dennis Wiersma (Minister voor Primair en Voortgezet onderwijs) heeft daardoor veel werk te doen in samenwerking met de scholen en ondersteunende organisaties. De VGS en VBSO wensen hem Gods zegen toe.
Dubbel gevoel
Het regeerakkoord laat bij VGS en VBSO een dubbel gevoel achter (zie ook het artikel in het Reformatorisch Dagblad van 16 december). De formerende partijen hebben in het regeerakkoord opgetekend dat ze geen noodzaak zien om artikel 23 Grondwet aan te passen. Het feit dat dit helder in het coalitieakkoord staat, stemt VGS en VBSO dankbaar.
Regenboogakkoord
Tegelijkertijd zien wij dat de vrijheid van onderwijs steeds meer onder druk komt te staan. De toon van de onderwijsparagraaf in het regeerakkoord stemt ons niet gerust. De voorwaarden voor de vrijheid van onderwijs en de verantwoordelijkheid die daaruit volgt, worden sterk benadrukt. Bovendien staat in het regeerakkoord dat het kabinet het regenboogakkoord (dat ondertekend is door verschillende politieke partijen) zorgvuldig uitvoert "met (initiatief)wetgeving en beleid." In het regenboogakkoord staat dat een aantal partijen zich inspant om een acceptatieplicht voor scholen te realiseren.
Wat u kunt verwachten
In de planningsbrief die vorige week door het ministerie is verzonden, staat in grote lijnen wanneer en hoe het ministerie de opdrachten uit het regeerakkoord op het gebied van onderwijs wil uitvoeren. We blijven als VGS en VBSO alert op de ontwikkelingen op dit gebied. We pleiten in de richting van politici en het ministerie van OCW voor het belang van de vrijheid van onderwijs, voor ruimte voor pluriformiteit en voor de waarde van bijzonder onderwijs. We zoeken daarin ook samenwerking met de andere profielorganisaties en scherpen onze gedachten door geluiden als bijvoorbeeld van prof. dr. Bertram-Troost die in haar oratie betoogde dat er in onze laag-vertrouwensamenleving meer aandacht moet zijn voor de rol van levensbeschouwelijk onderwijs en de ruimte die de vrijheid van onderwijs biedt. De analyse van prof. dr. Biesta over het rapport van de Onderwijsraad sluit goed aan bij deze oproep. Biesta legt dan met name de nadruk op de democratische rechtsstaat als gezamenlijke verantwoordelijkheid en dat er in gezamenlijkheid zorggedragen dient te worden voor de inkleuring van die ruimte.
Een ander belangrijk onderdeel van de vrijheid van onderwijs is het toelatingsbeleid. In het Reformatorisch Dagblad stond een uitgebreide artikelenserie over dit thema. In de volgende nieuwsbrief hopen wij hierbij stil te staan.
Met vriendelijke groet,
Pieter van Eijk (VGS)
p.vaneijk@vgs.nl)
Geran Bogaard (VBSO)
gbogaard@vbso.nu
Andere nieuwsbrieven
- 29 juni 2023
"Komend catechisatieseizoen s.v.p. per groep een stoel extra neerzetten." Mooi natuurlijk, zo'n verzoek vanuit de kerkenraad aan de koster. Ten minste, als die zitplaats bedoeld is voor een afgedwaalde jongere die op zijn schreden terugkeert en alsnog besluit om kerkelijk onderwijs te volgen. Maar wat het kabinet betreft, is die plek bedoeld voor een onderwijsinspecteur. Zodat die kan check... Lees verder>>>
- 17 mei 2023
Over het onderwijs worden regelmatig kreten uitgestort als: "Kansengelijkheid moet via het onderwijs worden aangepakt" of "Het onderwijs is de grote gelijkmaker". Dit duidt op torenhoge verwachtingen. Tegelijkertijd zien we dalende resultaten en personeelstekorten. Is het onderwijs over-spannen? Een belangrijke factor die het onderwijs onder druk zet, is de beheersingsmentaliteit. De ... Lees verder>>>
- 5 april 2023
Als het over onderwijsvrijheid gaat, zien we twee verschillende trends in de politiek. Eén is de toegenomen beheersingsdrang. De huidige minister (gesteund door de Kamer) bedenkt stevige maatregelenpakketten om problemen te lijf te gaan, zoals kansenongelijkheid (zie de column in Volkskrant 15-mrt hierover) en lerarentekort, maar ook de vrees voor slecht kwaliteitsmanagement op een enkele s... Lees verder>>>
- 16 februari 2023
Het onderwijs heeft te maken met een lerarentekort, dat zal u niet zijn ontgaan. Gerdien Lassche en Jan Schreuders noemden (RD 11-jan) het zelfs de 'allergrootste bedreiging' voor het christelijk-reformatorisch onderwijs. Want: 'Wie gaat dat christelijk-reformatorisch onderwijs geven?' Niet-bevoegde 'professionals' misschien? Die oplossing werd aangedragen (Het Parool 30-jan... Lees verder>>>
- 22 december 2022
Kansengelijkheid - bijna dertig keer viel die term tijdens het debat op 23 en 24 november over de Onderwijsbegroting voor 2023. En nog veel meer woorden wijdden politici toen aan zaken die met dat onderwerp te maken hebben, zoals de rijke schooldag en brede of verlengde brugklassen. Ook in andere Kamerdebatten komt kansengelijkheid vaak terug; buiten Den Haag is het even... Lees verder>>>
- 30 september 2022
Op Prinsjesdag presenteerde de regering de voornemens voor het jaar 2023. Het kabinet wil ook komend jaar weer miljarden investeren in de vorming en opleiding van onze kinderen en jongeren. VGS en VBSO reageerden vorige week op de Rijksbegroting. In deze nieuwsbrief staan wij uitgebreider stil bij de vraag waar het onderwijs in 2023 mee gediend is. De droom van VGS en VBSO is da... Lees verder>>>
- 13 juli 2022
Om met het goede nieuws te beginnen: op 23 mei werd het herstelonderzoek naar de Gomarus gepubliceerd door de inspectie. Hierin werd geconcludeerd dat '...het bestuur aan de herstelopdrachten heeft voldaan.' In datzelfde onderzoek werd de eind 2021 vernieuwde Visienota sociale veiligheid en seksuele diversiteit van de VGS aangehaald. De inspectie verklaarde hierover: "Er is geen strijdigheid tusse... Lees verder>>>
- 13 mei 2022
Burgerschapsonderwijs - dat thema is al tijden niet weg te slaan uit de kolommen met onderwijsberichtgeving. En daar komt deze nieuwsbrief nog eens bovenop. Want die gaat er óók over. Daar is namelijk alle aanleiding toe: drie actualiteiten onderstrepen dat: De presentatie van de Staat van het onderwijs 2022 door de Onderwijsinspectie; De publicatie van een ... Lees verder>>>
- 4 april 2022
Reformatorische scholen zijn er vanwege de noodzaak, die we als gezinnen, kerken en scholen zien, om ons in te spannen voor Bijbelse vorming van onze kinderen. Open of gesloten? Uit welke gezinnen laten we dan kinderen toe op school? Is het van belang dat de ouders de grondslag ook uit overtuiging onderschrijven? Of kunnen er ook andere kinderen worden toegelaten? Dit dan op voorwaarde... Lees verder>>>